Hermetyzm

  Powyższy mem jest wynikiem dyskusji, którą miałem przyjemność przeprowadzić z czytelnikiem, która odnosiła się do podobieństw pomiędzy hermetyzmem, a szeroko rozumianą filozofią Wschodu. Tekst memu oczywiście nie jest cytatem z Corpus Hermeticum, jest jednak parafrazą paragrafu z X traktatu, którego tłumaczenie niniejszym prezentuję.   Traktat ten stanowi pomost pomiędzy tzw. “pozytywnymi” i “negatywnymi” traktatami, które wchodzą w skład Corpus Hermeticum, gdzie “pozytywne” przedstawiają świat i stworzenie jako dzieło boskie i posiadające boską iskrę, a “negatywne” przeciwstawiają Dobro, Jednię i Piękno materialnemu światu, który jest zły. X traktat opisuje “zło” oraz “karę”, na którą skazana jest “bezbożna” dusza, ale przedstawia...

Dziewiąty traktat porusza temat zmysłu i myśli. Ludzie, w odróżnieniu od innych żywych stworzeń, posługują się zarówno zmysłami jak i myślą. Co więcej, jedno zawsze towarzyszy drugiemu i są one nierozerwalne. Myśli są niczym matryca, która przyjmuje zarówno negatywne wpływy (złe demony), jak i dobre (Bóg). Gnostycy (ci, którzy znają / posiadają Gnozę Boga) przyjmują jedynie dobre wpływy i myśli ich są dobre – tak więc myśli nie są bierne, lecz możliwe jest, aby aktywnie kierować je w stronę Dobra. Dodatkowo wysunięta jest teza, że Bóg dostępny jest poznaniu zarówno myśli, jak i zmysłów. Do innych poruszanych tematów w niniejszej...

Z dużym opóźnieniem, ale za to dwa traktaty: Corpus Hermeticum VI: Bardzo krótki traktat opisujący opłakany stan ludzi pozbawionych znajomości („Gnozy”) Boga. Boga poznać można jedynie sercem i umysłem gdyż zmysły nam na to nie pozwalają. Zmysły są bowiem otumanione płaszczem, który nosimy i który jest źródłem wszelkiego zła – według wierzeń gnostyków i hermetyków jest to powłoka, którą otacza się dusza zstępując na ziemię i przechodząc poprzez kolejne sfery planetarne, nabierając ich cech. Powrót do Boga możliwy jest tylko gdy dusza, przedzierając się w drodze ku górze poprzez kolejne sfery, odrzuca kolejne warstwy wpływów planetarnych (por. CH I). Corpus...

Głównym zagadnieniem szóstego traktatu jest Dobro. Idea Dobra zaczerpnięta jest tu z neoplatonizmu – jest to Pierwsza Przyczyna, Jedno, Źródło. Przeciwieństwem Dobra jest zło, które nie istnieje samoistnie, jest ono jedynie brakiem Dobra.    Dobro jest wyłączną domeną Boga i nie istnieje poza Nim. Jedynie ludzie, którzy doświadczyli gnozy są w stanie dostrzec prawdziwe Dobro, Piękno i Doskonałość. Istnienie zła na ziemi jest skutkiem braku znajomości Dobra ale wynika też z cierpienia, które utożsamiane jest z pasywnością i biernością.   Rozdział (podobnie jak i poprzednie) dostępny jest w dziale "Biblioteka". Zapraszam do lektury!

Piąty rozdział Corpus Hermeticum składa się z dwu części: kazania i hymnu. W kazaniu Hermes opisuje w jaki sposób Bóg objawia się w świecie będąc jednocześnie niewidzialnym. Sporo jest tu sprzeczności, które Hermes zdaje się godzić – z jednej strony Bóg niedostępny jest fizycznym oczom i jedynie wewnętrzny „wzrok umysłu” jest w stanie na mocy łaski dostrzec Ojca. Z drugiej strony, jest On we wszystkim, co tworzy i całe stworzenie jest Jego ciałem, dzięki czemu dostępny jest też fizycznemu wzrokowi. W hymnie podkreślona jest niemożliwa do uchwycenia esencja Boga – jest on zarówno u góry, jak i na dole, zarówno...